Làm quản lý được nghỉ hưu muộn 5 năm: Phải là trường hợp hết sức đặc biệt?
Dự thảo Bộ luật Lao động quy định người làm công tác quản lý được quyền nghỉ hưu muộn 5 năm, việc này tác động thế nào tới quy hoạch cán bộ?
Giữ chức vụ không quá hai nhiệm kỳ để đỡ căng thẳng chuyện “giữ ghế”
Bên hành lang Quốc hội sáng 30/5, trao đổi với báo chí về việc phương án tăng tuổi nghỉ hưu quy định trong dự thảo Bộ luật Lao động có thể dẫn đến việc “nới” tuổi quy hoạch cán bộ, Phó chủ nhiệm Ủy ban các vấn đề xã hội Bùi Sỹ Lợi thẳng thắn: "Nói không tác động là không đúng nhưng tác động rất chậm. Đến 2020, giả sử theo phương án 1, tất cả những người cộng thêm 3 tháng đối với nam và 4 tháng đối với nữ thì đương nhiên công tác quy hoạch những người giữ chức vụ lãnh đạo đó sẽ được cộng thêm tương ứng".
Cho rằng việc tăng tuổi nghỉ hưu chắc chắn sẽ tác động đến chuyện thay thế đội ngũ cán bộ quản lý lãnh đạo, ông Lợi cũng cho rằng Chính phủ phải nghiên cứu kỹ vấn đề này.
Nhấn mạnh cần vận dụng quy định của Đảng, Nhà nước về việc giữ chức vụ không quá hai nhiệm kỳ để đỡ căng thẳng câu chuyện "giữ ghế", ông Lợi nói thêm: "Theo như dự thảo quy định thì nam giới nâng từ 62 lên 67, nữ giới từ 60 lên 65. Lúc đó, năng lực, khả năng, sức khỏe, trí tuệ để lãnh đạo có thể bị hạn chế thì anh không nên giữ vị trí lãnh đạo nữa, chỉ tập trung làm chuyên môn, tạo cơ hội cho lớp trẻ. Còn những người thực sự có tài, cơ quan đơn vị có nhu cầu, cấp ủy đảng có đề xuất, người ta có nguyện vọng thì có thể giữ lại thì đây phải là những trường hợp hết sức đặc biệt, coi là nhân tố trí tuệ cao.
Như trong Bộ Chính trị, có những bác hơn 65, 67 tuổi, tại sao phải giữ lại? Vì đây là những lãnh đạo cốt cán. Không phải họ thích làm đâu mà đây là nhu cầu của Đảng, đồng thời có trí tuệ và có tín nhiệm với nhân dân".
"Lãnh đạo sẽ biết nên dừng lại lúc nào"
Cho rằng cần lấy ý kiến rộng rãi hơn nữa về việc điều chỉnh Luật lần này, ĐB Lợi phân tích thêm: Mặc dù năm 2014, khi làm Bộ luật Lao động, chúng ta đã lấy ý kiến toàn dân về tuổi nghỉ hưu rồi. Nhưng lần này cách thức khác, nên cần tiếp tục lấy ý kiến, quan trọng nữa là phải lấy ý kiến người lao động ở tất cả các ngành nghề lao động để xác định ngành nghề nào có thể làm đến 60 – 62, ngành nghề nào không thể nâng lên được, thậm chí, ngành nghề nào phải giảm tiếp 5 năm… để tạo sự đồng thuận.
"Tăng tuổi lao động, người ngoài nhìn vào sợ các lãnh đạo ngồi “giữ hết" ghế của người trẻ, nhưng thứ nhất, Đảng đã quy định không giữ vị trí không quá 2 nhiệm kỳ. Thứ hai, như tôi đã nói ở trên, nếu anh ở lại thì chỉ nên làm chuyên môn, làm chuyên gia, còn nếu làm quản lý thì phải trường hợp thật sự đặc biệt, cơ quan tổ chức đó cần và không có người thay thế. Nếu người biết làm lãnh đạo, giỏi làm lãnh đạo thì cũng biết kết thúc lúc nào", ông Lợi nói.
Hiện tại, trong dự thảo Bộ luật Lao động sửa đổi được trình Quốc hội đưa ra 2 phương án tuổi nghỉ hưu, trong đó nam là 62 tuổi và nữ là 60 tuổi, bắt đầu từ năm 2021.
Tuy nhiên, cả hai phương án đều có lộ trình tăng chậm.
Với phương án 1, thì tuổi nghỉ hưu của nam giới đạt 62 tuổi vào năm 2028 và tuổi nghỉ hưu của nữ giới là 60 tuổi vào năm 2035 (sau 8 năm với nam và sau 15 năm với nữ kể từ năm 2021).
Phương án 2 có lộ trình nhanh hơn phương án 1: tuổi nghỉ hưu của nam đạt 62 tuổi vào năm 2026 và tuổi nghỉ hưu của nữ đạt 60 tuổi vào năm 2030 (sau 6 năm với nam và sau 10 năm đối với nữ kể từ năm 2021).
Chính phủ đề xuất lựa chọn phương án 1 vì đây là phương án có ưu điểm hơn, phòng tránh cao hơn các rủi ro khi điều chỉnh tuổi đối với thị trường lao động, tránh gây sốc thị trường lao động, giữ được ổn định xã hội và phù hợp với thông lệ quốc tế.
Đối với những ngành nghề đặc biệt, người lao động được quyền nghỉ hưu sớm, hoặc muộn hơn 5 tuổi so với tuổi nghỉ hưu chung.
Cụ thể, dự thảo quy định: Quyền nghỉ hưu sớm hơn không quá 5 tuổi đối với người lao động bị suy giảm khả năng lao động; làm công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm; làm công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm; và một số công việc, nghề nghiệp đặc biệt.
Quyền nghỉ hưu muộn hơn không quá 5 tuổi đối với người lao động có trình độ chuyên môn kỹ thuật cao, người lao động làm công tác quản lý và một số trường hợp đặc biệt.